Het plaatje bij dit kattenverhaal is een olieverfschilderij van de Joodse kunstenaar Sal Meijer (1877-1965) De afmeting is 45 x 45 cm en het hangt in het Amsterdamse Kattenkabinet. Hoewel Meijer ook prachtige schilderijen van Amsterdam en van Blaricum heeft gemaakt, zijn die van de katten het meest bekend en het meest gezocht door verzamelaars. Waarschijnlijk omdat de katten maar een klein deel van zijn omvangrijk oeuvre is. Daarom ligt de waarde van een echte Sal Meijer ergens tussen de 15.000 en 65.000 euro.
Tik voor de aardigheid in bij Google “kat portret” en je krijgt ruim 7 miljoen resultaten. Doe je het nog eens met “hond portret” dan zie je dat de teller bij 5 miljoen blijft steken. Wat ik daarmee aan wil tonen is dat er blijkbaar meer belangstelling is voor afbeeldingen van katten dan die van honden. In ieder geval worden katten vaker geportretteerd. Niet enkel door amateurschilders maar ook door grote meesters zoals Rembrandt, Picasso, Toulouse-Lautrec, Corneille, Théophile Steinlen en Han van Meegeren.
Een kat kruipt bij je op schoot, heeft een hoog aaibaarheidsgehalte en biedt in vele gevallen troost. Vooral kinderen zijn stapelgek op katten want met een kat kun je ook leuk spelen. Hij staat dus heel dicht bij de mens. Allemaal redenen waarom katten zo vaak worden afgebeeld.
Op deze website vind je een overzicht van alle katten die Sal geschilderd heeft. Dat deed hij niet uit zijn hoofd. De katten de je ziet hebben dus echt (nu ja echt….) geposeerd. Daarbij gebruikte hij soms simpele trucjes zoals bij de kat die tracht water uit een kraan te drinken. In werkelijkheid likt de kat aan een bokkingvel.
Salomon Meijer was een telg uit een familie van juweliers en diamantslijpers. Hij leerde het vak van slijper en diamantversteller bij zijn ouders. Op betrekkelijk jonge leeftijd was hij eigen baas en pachtte hij een diamantslijperij van zijn neef. Maar zijn passie was tekenen en schilderen waarmee hij als tiener begonnen was. Hij volgde toen een kunstopleiding die hij kon bekostigen met een bijbaantje.
Een (naakt)model inhuren werd te duur. Dus vroeg hij zijn buurmeisje. Die wilde wel, alleen haar ouders gaven geen toestemming. Sal liet zich niet ontmoedigen en boorde een gaatje door de muur van zijn slaapkamer naar die van zijn buurmeisje. Zij poseerde en Sal keek door het gaatje in de muur en tekende en schilderde haar vele malen naakt.
Tot groot ongenoegen van zijn familie besloot Sal het vak van diamantslijper de rug toe te keren en helemaal te gaan voor de schilderkunst. Toen hij ook nog trouwde met een niet Joodse vrouw was het spreekwoordelijk hek van de dam. Daarom besloot Sal in 1930 te verhuizen van Amsterdam naar Blaricum en zich aan te sluiten bij een kunstenaarscollectief. Blaricum is zijn geluk geweest. Dankzij de hulp van de kunstenaars, zijn vrouw en een slimme huisarts kon hij in de oorlog uit handen van de Duitsers blijven.
Na de oorlog werd het werk van Sal Meijer populair. Hij ontving prijzen en in 1957 werd zijn 80ste verjaardag door de kunstwereld groots gevierd omdat Sal Meijer inmiddels was doorgedrongen tot de top van de naïeve kunstenaars. De kattenschilderijen waren zijn handelsmerk met galerie Mokum van Dieuwke Bakker als zijn enthousiaste vertegenwoordiger. Dieuwke Bakker overleed in 1984. Een deel van haar collectie, waaronder enkele katten van Sal Meijer, is permanent op afspraak te zien in het huiskamermuseum te Aalsmeer
Sal Meijer heeft naar schatting 800 schilderijen gemaakt. Toch wordt er zelden iets van hem aangeboden behalve de etsen die in grote oplagen zijn gedrukt en daarom nog betaalbaar zijn. Wat de katten betreft: allen zijn huis- of straatkatten. Aan raskatten had Sal een hekel.
Janna van Zon, eigenaresse van het huiskamermuseum, schrijft op haar website: “In tegenstelling tot de poezenschilders van de 19e eeuw, zet Meijer zijn katten neer zonder enige wollige snoezigheid. Bijna al Meijers katten zijn frontaal, centraal en zonder speeltjes of soortgenoten afgebeeld. Ze kijken ons heel direct en doordringend aan. Ze zijn aanwezig, geportretteerd als individuen, als wezens die er geen doekjes omheen willen winden. Het herkenbare van Sals katten ligt hem in het idee dat je ze al eerder ergens hebt gezien. Kijk in de ogen van een Meijerkat en ontdek die ene van de buren of die van verderop in de straat.”
